موسسه فهیم

خلاصه ها

بازخوانی تمدنی هجرت پیامبر(ص)

حجت‌الاسلام والمسلمین محسن الویری، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع)، 24 مهرماه، در نشست بازخوانی تمدنی هجرت پیامبر(ص) که توسط مؤسسه فهیم قم برگزار شد، گفت: عهد نبوی مرحله‌ای نیست که ما در تاریخ به آن بی‌توجه باشیم، بلکه به مثابه غرس یک نهال و ریشه درختی است که هر قدر این درخت رشد می‌کند، همچنان ریشه آن وجود دارد؛ بنابراین بازخوانی عهد نبوی بازخوانی یک برش از زمان و تاریخ نیست، بلکه بازگشت به هویت و ریشه و چیستی ما هست.

مطالعه

آموزه‌های اخلاق رضوی(ع)

حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهریزی، استاد حوزه و دانشگاه، 25 مهرماه، در نشست «آموزه‌های اخلاق رضوی(ع)» در مؤسسه فهیم قم با اشاره به روایت «انّی بُعِثتُ لِاُتمّمَ مَکارِمَ‌الاخلاق»، گفت: یکی از ناقلان و روایان این حدیث، امام رضا(ع) است که با تعابیر مختلف در منابع شیعه و اهل تسنن نقل شده است؛ گاهی «علیکم بالمکارم الاخلاق»، گاهی «انی بعثت لاتمّم مکارم الاخلاق» و در برخی موارد هم با تعابیر «انما بعثت لاتمم حسن الاخلاق، حسن الصالح الاخلاق، تمام المحاسن و تمام مکارم الاخلاق» بیان شده است.

مطالعه

شفابخشی قرآن

بسم الله الرحمن الرحیم. وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرآنِ مَا هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُوْمِنِینَ وَلَا یَزِیدُ الظَّالِمِینَ اِلَّا خَسَارا (اسراء،82). از اسماء قرآن کریم شافی بودن است؛ این اسم هرچند قرین اسماء دیگری همانند هادی، منذر، بشیر، ذکر، بیان و تبیان است، اما روشن‌ترین و گویاترین آیه‌ای که بر این اسم و صفت قرآن کریم دلالت دارد، آیه 82 سوره اسراء است: وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرآنِ مَا هُوَ شِفاء: قرآن را ما نازل کردیم که شفاء است. مفسرین در باره حرف «مِن» سه تا احتمال داده‌ و گفته‌اند ممکن است بیانیه یا غایت و یا تبعیضیه باشد؛ ولی شاید با توجه به همه قرائن و شواهد بتوان تأیید کرد که بیانیه است و در نتیجه معنای آن این است که همه قرآن شفاست. منظور از مؤمنین هم مؤمنین خاص نیست، بلکه همه کسانی را که در زندگی باور دارند و باورمند هستند، در برمی‌گیرد و قرآن می‌تواند برای آنها شفاء باشد

مطالعه

قرآن، بحران های اجتماعی، خرافه(1)

دکتر داود فیرحی: در بحران کرونا با دو نوع خرافه ضدتجدد مواجه شدیم/ جامعه بحران زده بیشتر میل به خرافه پیدا می کند حجت الاسلام والمسلمین فیرحی در نشست مجازی موسسه فهیم که به صورت زنده از اینستاگرام پخش شد، با اشاره به پردامنه بودن موضوع قران، بحران اجتماعی و خرافه بیان داشت: خرافه که با مفاهیم دیگری همچون موهوم، افسانه و اسطوره مورد اشاره قرار می گیرد، پدیده گسترده ای است که در همه جوامع است اما در شرایط بحران های اجتماعی و نیز در جوامع با ساختار فکری باورهای متافیزیکی خاص بیشتر رشد می کند.

مطالعه

تطبیق روایات بر حوادث نوپدید(2)

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدکاظم طباطبایی، عضو هیئت علمی مؤسسه دارالحدیث، شامگاه جمعه، ۱۲ اردیبهشت‌ماه، در دومین جلسه «تطبیقات حوادث نوپدید بر روایات» در مؤسسه فهیم گفت: از قرن اول که کیسانیه روایات مرتبط با امام زمان را در مورد ابن حنفیه به کار بردند تاکنون عمدتاً افراد پاکی بوده‌اند که قصد امیدبخشی به جامعه را داشته‌اند.

مطالعه

تطبیق روایات بر حوادث نوپدید(1)

حجت الاسلام سیدمحمد کاظم طباطبایی طی سخنانی در نشست علمی «تطبیق روایات بر حوادث نوپدید» که در مؤسسه پژوهشی فهیم برگزار شد با بیان اینکه علاوه بر روایات، برخی آیات قرآن را هم بر حوادث نوپدید تطبیق می‌دهند، بیان کرد: در تطبیق نمی توان فقط محدود به روایات شد و از نظر دانشی نیز بحث میان رشته‌ای در حوزه علوم اجتماعی و روانشناسی قابل بحث است و این بحث تنها به روایات اختصاص ندارد و در مورد آیات قرآن نیز بر حوادث تطبیق می شود و اگر بخواهیم بهتر بررسی کنیم در رده بالا پیرامون حوادث می توان قرآن را مورد ارزیابی قرار داد.

مطالعه

میوه دینداری

حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر نقویان، شامگاه سه‌شنبه، در جلسه علمی «میوه دینداری» در مؤسسه فهیم قم گفت: دین آمده اول دنیای ما را آباد کند؛ قرآن کریم از زبان پیامبر(ص) در آیه ۲۰۱ سوره بقره فرموده است: «رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ» یعنی اول دنیای زیبا درست کند و بعد از آن آخرت زیبا بدهد و اگر دین نتواند دنیا را درست کند حتما آخرت را هم نمی‌تواند درست کند.

مطالعه

تفاوت‌های روش اجتهاد در معاملات و عبادات

مجری: خیر مقدم عرض می‌کنیم خدمت فضلا، طلاب، پژوهشگران و دانشجویان محترم. مؤسسۀ فهیم با دویست‌وهشتاد‌وششمین جلسه از جلسات علمیِ خود، با موضوع «تفاوت‌های روش اجتهاد در معاملات و عبادات»، با نظریه‌پردازی حجت‌الاسلام والمسلمین سعید ضیایی‌فر، استاد حوزۀ علمیه و عضو هیئت ‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی در خدمتتان هستیم. ضمن خیر مقدم به استاد محترم و تبریک به خاطر موفقیت در مقالۀ برتر سال حوزۀ علمیه، از ایشان درخواست می‌شود که نظریۀ خودشان را در 45 دقیقه تا یک ساعت ارائه بدهند و دوستانی که سؤال دارند، می‌توانند بعد از پایان سخنرانی، از استاد بپرسند.

مطالعه

حادیث ساختگی از منظر شهید مطهری

احادیث ساختگی عنوان این بحث دربارة احادیث ساختگی از منظر شهید مطهری است. این مباحث در دو بخش تنظیم شده است: بخش اول که بحث‌های کلی و مقدماتی است، دربارة خود حدیث جعلی، حدیث ساختگی و مباحثی از این قبیل است و در بخش دوم، بحث را از نگاه شهید مطهری و در خصوص مواردی که ایشان احادیثی را به عنوان حدیث جعلی معرفی و دربارة آنها اظهارنظر کرده‌اند، بحث خواهم کرد.

مطالعه

مراقبت معنوی بیماران

مقدمه خدمت اساتید ارجمند، دوستان عزیز، خواهران و برادران گرامی خیرمقدم عرض می‌کنم و اعیاد شعبانیه، به‌ویژه ولادت حضرت اباالفضل العباس و امام سجاد را خدمت عزیزان تبریک و تهنیت می‌گوییم. لازم است از مؤسسۀ فهیم، به دلیل جریان فرهنگی خردمندانه‌ای که به وجود آوردند، تقدیر و تشکر کنیم و با بحث‌های مناسب و مورد نیاز جامعه، گفتمان و گفت‌وگوهای فرهنگی و نخبه‌گرایانه‌ای را ایجاد کردند که امیدواریم منشأ ارتقای فرهنگی و علمی در جامعه باشد. بحثی که بناست ارائه بدهم، بحث «مراقبت معنوی بیماران» است که به نظر یکی از نقطه‌های مغفولی است که تاکنون توجه کافی به آن ـ‌‌به‌ویژه در حوزه‌- نکرده‌اند و می‌کوشیم که چشم‌اندازها و پنجره‌هایی را در این زمینه باز کنیم.

مطالعه